Door droogte 3000 kuub water meer per dag geleverd

Nog geen zorgen over hoeveelheid en kwaliteit drinkwater

Door Bernhard Harfsterkamp

CORLE – "We hebben nog voldoende water", vertelt Jan Hinkamp, hoofd onderhoud pompinstallaties van het drinkwaterbedrijf Vitens in het pompstation in Corle. De langdurige droogte zorgt nog niet voor problemen, al kan er momenteel geen water uit de Boven-Slinge worden geïnfiltreerd in de éénjaarszone rondom het pompstation. Deze beek staat inmiddels nagenoeg droog. Zorgen zijn er eventueel pas voor de verre toekomst, want in dit droge jaar is er geen aanvulling van het diepere grondwater. Er wordt wel veel meer water geleverd aan de gebruikers in Winterswijk en Aalten. Normaal gesproken is dat gemiddeld 9500 kubieke meter per dag. Momenteel is dat 12500 tot 13000 kuub per dag.

Hinkamp vertelt enthousiast over alle facetten van de waterwinning. Hij doet dit op uitnodiging van de Progressieve Partij Aalten, die als 'reisdoel' voor een van de zomerexcursies het pompstation in Corle heeft gekozen. Leden van de partij, maar ook andere belangstellenden luisteren geboeid naar Hinkamp, die vooral veel vertelt over de technische kant van de apparatuur in het pompstation. Meer dan tien uur per week hoeft hij er niet aanwezig te zijn, want in principe verloopt het hele proces van oppompen tot leveren aan het drinkwaternet volautomatisch. Hinkamp begon in 1986 bij het drinkwaterbedrijf te werken. Het was toen nog het waterbedrijf van de gemeente Winterswijk. In 1988 werd het onderdeel van het Waterleiding Oostelijk Gelderland (WOG) om daarna in 2006 op te gaan in de Vitens. Het bedrijf verzorgt in Oost- en Noord-Nederland het drinkwater.

Uit diepe ondergrond
Het gemeentelijk waterleidingsbedrijf van Winterswijk werd in 1926 geopend. Het water wordt opgepompt uit een ondergrondse 'beek' die tijdens de ijstijden is ontstaan. Deze smeltwatergeul is later opgevuld met zand en grind en loopt vanuit het Münsterland naar Dinxperlo. Ook het pompstation bij het Loohuisbos pompt water op uit deze geul. Dat diepe grondwater wordt aangevuld met water dat geleidelijk aan in de bodem zakt. Het opgepompte water kan al meer dan 100 jaar oud zijn, maar bij de waterwinning wordt ervan uitgegaan dat het water is dat 25 jaar geleden in de grond is gezakt, niet alleen in Corle maar ook verderweg. Corle levert drinkwater aan de bewoners van Winterswijk en een groot deel van Aalten. Alleen de bewoners van Dinxperlo krijgen water van elders. In totaal zal het om zo'n 20.000 huishoudens gaan. Een huishouden gebruikt zo'n honderd kuub water per jaar. In een gemiddeld jaar wordt er 3,3 miljoen kuub water geleverd. Daarvan is 2,4 miljoen afkomstig uit de Corlese ondergrond en 800.000 kuub komt uit de bron bij het Loohuisbos. Dat water wordt naar Corle gepompt waar al het water wordt onthard.

Water ontharden
De bouw van de grote installatie om het water te ontharden is in 2005 begonnen. De meeste gebruikers vonden het water te hard, dat wil zeggen dat het te kalkrijk was. Dat beïnvloedde volgens sommige mensen de smaak nadelig, hoewel tegenwoordig flink betaald wordt voor bronwater uit flessen met een flink kalkgehalte. De hardheid van het water was sinds 1926 echter onmiskenbaar gestegen. Toen kon het nog als zacht bestempeld worden. Dezelfde zachtheid kan nu alleen bereikt worden door een proces van filteren. In Corle zijn twaalf putten, waaruit water wordt gepompt. De diepte varieert van 38 tot 55 meter diep. Dat is niet te vergelijken met het water dat particulieren en landbouwers uit de grond oppompen. Die putten zijn veel ondieper.

Water langer vasthouden
Vitens heeft volgens Hinkamp met deze droogte nog geen problemen om water te leveren. De waterbedrijven in het westen van Nederland, die oppervlaktewater gebruiken, hebben het moeilijker. Daarom wordt er daar ook al gevraagd om extra water uit het oosten van het land. De aanwezigen zijn niet alleen benieuwd naar de technische kanten van het waterbedrijf. Ze willen graag weten of en hoe lang er nog voldoende water geleverd kan worden. Het verhaal over de infiltratie van het water met de Boven-Slinge, doorgaans wordt er 100 kuub water per uur uit de beek gepompt, doet sommigen het hoofd schudden. Volgens hen kan droog staan in de zomer voorkomen worden als het water langer in het gebied wordt vasthouden in de jaargetijden waarin het natter is. Maar het systeem is er nog te veel op gericht om water snel af te voeren.

Kwaliteit drinkwater
Zorgen zijn er ook over de kwaliteit. Enkele aanwezigen kunnen zich niet voorstellen dat overbemesting en gebruik van bestrijdingsmiddelen geen effect heeft. Volgens Hinkamp voldoet het drinkwater uit Corle en het Loohuis echter nog steeds aan alle gezondheidsnormen. En die kwaliteit wordt zeer regelmatig gemeten. In de éénjaarszone rondom het pompstation worden in in ieder geval geen meststoffen en bestrijdingsmiddelen meer gebruikt. Daar ligt nu een bijzonder lindenarboretum, dat is gecombineerd met bloemenrijke graslanden en een beekje, dat ook gevoed wordt door water uit de Boven-Slinge. Maar dat water uit die beek is nog steeds relatief rijk aan voedingsstoffen. Voor de toekomst zal er daarom nog wel iets meer nodig zijn om kwantiteit en kwaliteit op peil te houden.