Vierde groep mensen gaat proberen diabetes 2 te voorkomen

Project Prediabetes krijgt volgend jaar vervolg

Door Bart Kraan

WINTERSWIJK – De derde editie van het project Prediabetes krijgt een vervolg. De deelnemende partijen hebben besloten in januari voor de vierde keer mensen die in de voorfase van diabetes 2 zitten, een programma aan te bieden om te voorkomen dat ze die ziekte daadwerkelijk krijgen. Met als mogelijk gevolg hart- en vaatziekten en problemen met nieren en gewrichten.

Sportcentrum De Tuunte, het laboratorium van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB), SportmedX (instituut voor sport en bewegen van SKB), de gemeente en diëtiste Marlou Aalberts hebben besloten met het project door te gaan omdat bij de eerste drie groepen een behoorlijk aantal deelnemers het traject met succes heeft afgesloten. Onder hen Yvonne Kuska die deel uitmaakt van de groep die nu nog bezig is. "Ik ben achttien kilo kwijt geworden", vertelt ze. "Ik ben anders gaan eten, maar ik volg geen dieet. Voordat ik begon, was ik bang dat ik geen brood mocht eten. Maar bij de lunch mag ik gewoon drie boterhammen eten. Je moet alleen weten wanneer je koolhydraten en wanneer je eiwitten mag eten."
"Het gaat erom wat je eet en wanneer", zo haakt René Grevers, een van de eigenaren van sportcentrum De Tuunte, in. "Je moet gezond en regelmatig eten. En dus niet maaltijden overslaan, want als je dan weer wat eet, slaat je lichaam dat voedsel op als vet. Als je regelmatig en goed eet, bouw je spiermassa in plaats van vet op."
En het opbouwen van spiermassa is juist goed, hoewel iemand dan weer iets kan aankomen, zo geeft sportarts Henk-Jan Klooster van SportmedX aan. "Als je spiermassa opbouwt, kun je beter je eten verbranden. Je moet dus minder vet maar meer spieren kweken."

Naast het succes van de eerste drie groepen, is de voortdurende problematiek rond diabetes 2 reden voor de deelnemende partijen om het project een vervolg te geven. "De problematiek rond diabetes 2 is er de laatste tijd niet minder om geworden", zegt ambtenaar Bernadet Klein Gunnewiek van de gemeente Winterswijk. "Eerder groter vanwege het toenemende aantal mensen met overgewicht", zo haakt sportarts Henk-Jan Klooster van SportmedX in. "Dat overgewicht zie je ook steeds vaker bij jongeren. Diabetes 2 staat in de volksmond bekend als ouderdomssuiker, maar steeds meer mensen rond de dertig jaar krijgen deze ziekte."

De vierde editie van het project Prediabeters wordt financieel mogelijk gemaakt door een bijdrage van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kader van Gezond in de Stad. Maar de partijen die in Winterswijk het project Prediabetes verzorgen, zijn van mening dat de zorgverzekeraars ook wel een substantiële bijdrage kunnen leveren. "Er zijn in Nederland weinig preventieprogramma's", aldus Hans van der Vuurst, hoofd van het laboratorium van het SKB. "Je hebt het programma Slimmer, dat nu in Doetinchem, Aalten en andere Achterhoekse plaatsen functioneert. Dat wil de gemeente Winterswijk met ons programma samenvoegen, daarmee willen we richting bijvoorbeeld Menzis en de GGD. Wij vinden dat die moeten bijdragen in de kosten voor onze programma's, omdat die uitgaan van preventie, dus het voorkomen van diabetes 2. Dat lijkt ons veel voordeliger dan mensen geld te geven om zich van hun diabetes 2 te laten genezen. Zorgverzekeraars willen wel betalen als mensen problemen hebben, dat is toch veel duurder."

Ook de vierde editie van het project Prediabetes bestaat uit een combinatie van beweging en coaching op het gebied van leefstijl en voeding, waarbij de deelnemers voor wat betreft de voeding dus niet te maken krijgen met een dieet. ''Een dieet is iets tijdelijks'', zo geeft Klooster aan. ''Mensen lopen ook het risico te maken te krijgen met een jojo-effect waarbij ze afvallen en dan later weer aankomen. Het gaat er echt om dat hun leefstijl structureel anders wordt en ze dus regelmatig en gezond eten.''
Daarbij hoeven ze zich volgens Yvonne Kuska ook geen enorme beperkingen op te leggen. ''Je kunt best lekker uit eten gaan. Tijdens dit programma leer je dan wel om de gezonde producten te kiezen, kom je bijvoorbeeld te weten welke sausjes je wel en welke je beter niet kunt nemen. En een glas wijn mag best wel. Je kunt leven zoals je gewoon bent, je moet alleen bepaalde keuzes maken."

In sportcentrum De Tuunte trainen de deelnemers middels de Milon-cirkel, bestaande uit volautomatische toestellen, hun benen, borst, armen en rug om hun spieren daar sterker te maken. "Op die manier verbeteren de mensen dus hun verbranding'', aldus Grevers. "Met de Milon-cirkel worden heel snel resultaten geboekt. Je kunt er ook prettig mee werken. Als die apparaten goed worden ingesteld, zijn ze heel veilig."
Gewichts- en voeldingsconsulente Laura Lindenhovius van De Tuunte begeleidt de deelnemers voor wat betreft hun gedrag tijdens het project. "Maar als de mensen echt problemen hebben, worden ze doorverwezen naar een hulpverlener", aldus Klein Gunnewiek.
Voordat de deelnemers aan hun traject beginnen, worden ze bij SportmedX en in het laboratorium van het SKB onderzocht om te kijken of ze het project wel aankunnen. "We kijken tijdens een inspanningstest hoe fit ze zijn. Dat doen we ook aan het einde van het traject, we bekijken dan met een wandeltest van zes minuten in hoeverre hun conditie is verbeterd", aldus Klooster. In het laboratorium van het SKB wordt het bloed van de deelnemers gecontroleerd. "We kijken naar de cholesterol, de suikerhuishouding en de nierfuncties. Dan ontdekken we soms al dat mensen diabetes hebben. Dan verwijzen ze hen door naar de huisarts en kunnen we tijdens het programma rekening houden met hun ziekte. Die testen doen we ook halverwege en aan het einde van het project. De deelnemers zien in algemeenheid dat er iets in positieve zin met hun lichaam gebeurt, dat werkt heel motiverend."

In tegenstelling tot de derde groep die begon met 25 mensen maar eindigt met twintig, begint de vierde groep met twintig deelnemers. "Op die manier zijn de mensen beter te controleren", aldus Van der Vuurst. Klein Gunnewiek: "En dat aantal is gemakkelijker in verband met het maken van afspraken, die zijn straks beter in te passen."
Er vindt dinsdag 28 november in het gemeentekantoor een informatieavond voor belangstellenden plaats. De inloop is om 19.15 uur, de start is een kwartier later. Aanmelding voor uiterlijk vrijdag 24 november bij: bkleingunnewiek@winterswijk.nl of tel. 0543-543543 (vragen naar Bernadet Klein Gunnewiek).

Fotobijschrift: Yvonne Kuska, Hans van der Vuurst, Bernadet Klein Gunnewiek, René Grevers en Henk-Jan Klooster (foto: Bart Kraan).