Boomstam met takkenkarretjes: 'robuust en toch verfijnd'

Kunstwerk bij Roerdinkhof vrijdag onthuld

Door Bart Kraan

WOOLD - Een morgen kregen ze voor het ontwerpen van hun 'takkenkarretjes', de leerlingen van de groepen drie tot en met acht van basisschool Woold. Die gingen vervolgens twee dagdelen buiten aan de slag, op het schoolplein of in het fietsenhok, om van hun ontwerpen iets moois te maken. Daarbij gebruikten ze onder meer boren en trekzagen.

"Ik had een oude gereedschapskist meegenomen, de inhoud daarvan hebben de kinderen gebruikt'', aldus de Winterswijkse kunstenaar Vic Hulshof, die het maken van de kunstwerken begeleidde. "Ze waren hartstikke enthousiast en gingen flink tekeer met dat gereedschap. Maar alles is goed gegaan, twee kinderen hadden een pleister nodig.''

Op vrijdag 7 oktober konden de leerlingen de laatste hand aan hun 'takkenkarretjes' leggen, waarna ze op een door de Vredense houthandel Ten Bulte beschikbaar gestelde boomstam werden bevestigd. Dat kunstwerk werd afgelopen vrijdag tussen een groepje oude eiken bij restaurant Roerdinkhof aan de Roerdinkweg in Woold onthuld door wethouder Rik Gommers die met assistentie van een aantal leerlingen het zeil verwijderde. Vervolgens werden de laatste 'takkenkarretjes' die vanwege de onthulling nog niet geplaatst waren, op de boomstam gezet.

Cultuur- en Erfgoedpact
De leerlingen van basisschool Woold hebben het kunstwerk gemaakt in het kader van het project 'Tussen de Coulissen' van Cultuur en Erfgoedpact Achterhoek dat loopt in acht Achterhoekse gemeenten. Met als doel de kinderen hun natuurlijke naaste omgeving te laten ontdekken, dit wel geïnspireerd door een verhaal uit de geschiedenis van hun geboortestreek. "We willen leerlingen in aanraking brengen met kunst, natuur en geschiedenis en aangeven welke verbindingen er zijn'', aldus projectleider Mirjan Koldeweij die, voor wat Winterswijk betreft, na overleg met de gemeente als locatie voor het kunstwerk uitkwam bij De Roerdinkhof. Dat restaurant, gevestigd in een traditionele schoppe, ligt aan diverse wandel- en fietsroutes, waardoor ook toeristen het kunstwerk kunnen bekijken. De gemeente ried voor wat betreft de deel te nemen basisschool de school in Woold. Die was meteen enthousiast, ook kunstenaar Vic Hulshof zag het project onmiddellijk zitten.

Radmakers
Er werd gekozen voor het onderwerp rademakers, oftewel mensen die vroeger wielen voor traditionele boerenkarren vervaardigden, vaak in opdracht van rijke scholtenboeren. Hulshof kwam voor inspiratie en informatie terecht bij Henk te Kulve, een nazaat van een bekend geslacht van radmakers. "Ik heb onderzoek naar onze familiestamboom gedaan, in onze familie hebben acht of negen generaties wielen voor karren gemaakt'', aldus Te Kulve, woonachtig in Kotten maar afgelopen vrijdagmiddag even terug op de plek waar zijn familie vandaan kwam. "Mijn opa heeft tot 1948 wielen gemaakt, zijn drie broers ook.''
De familie Te Kulve maakte niet alleen in de Achterhoek wielen, ook in het buitenland. "Een paar honderd jaar geleden gingen Te Kulves naar Vardingholt in Duitsland, alle generaties hebben daar wielen gemaakt. Een aantal van hen is in de negentiende eeuw naar Amerika geëmigreerd, daar hebben ze nog wel wielen gemaakt. Maar dat was snel gebeurd, omdat ze andere handel vonden. In in 1819 ging Jan-Albert te Kulve naar Java, waar hij tot 1847 wielen maakte voor het leger.''

School Woold
Met de bij Te Kulve opgedane kennis en inspiratie toog Hulshof naar de Wooldse school. De kunstenaar liet voorbeelden van ontwerpen zien, maar liet de kinderen hun eigen creaties maken. Wel met dien verstande dat hun ontwerpen wielen moesten hebben. "Ik heb hen tekeningen laten zien en heb hen een paar dingen laten zien die ik zelf had gemaakt. Maar ik heb die kinderen vrij gelaten, het is hun belevingswereld.'' Vandaar dat ze niet alleen met traditionele boerenkarren kwamen, maar ook met onder meer een vliegtuig en een gigantische tractor. Hun in totaal twintig creaties, gemaakt van hout dat van huis werd meegenomen of in het bos werd gevonden, werden geplaatst op een kromme eikenstam, afkomstig uit de omgeving van de Steengroeve en geschonken door houthandel Ten Bulte uit Vreden. "Die had via sociale media om een doel voor de boom gevraagd, daar hebben wij op gereageerd'', aldus Hulshof. De boom rust middenin op een stuk hout en aan de voorkant op een as en twee wielen. De wielen komen uit de voorraad van Stichting Boerengoed. "Ik had de kinderen om wielen gevraagd. Een van hen zei dat hij wel aan twee wielen kon maken, maar die konden we alleen maar lenen. Daar hadden we niets aan. Een andere leerling had een opa die bij Boerengoed is betrokken, via die grootvader hebben we de wielen gekregen.''

Hulshof is blij met het resultaat en de locatie waar het kunstwerk nu staat. "Dit is een prachtige plek voor iets dat met hout herinnert aan scholtenboeren en rademakers. De leerlingen hebben het ook prima gedaan, dit was niet zo'n gemakkelijke opdracht voor kinderen die eigenlijk niets met boomstammen te maken hebben'', aldus de kunstenaar, die met de leerlingen van de groepen een en twee een maquette met kleine karren heeft gemaakt. Die staat in het gebouw van school Woold.
Ook wethouder Gommers toonde waardering voor het kunstwerk. "Het is knap dat alle leerlingen hebben meegeholpen. Het is ook een mooi initiatief'', aldus Gommers. Ook Te Kulve was onder de indruk: "Het is robuust en toch verfijnd.''