Gerrit Hietkamp zet er een punt achter

Afscheidsconcert op zondag 26 juni in Jacobskerk

Door Bart Kraan

WINTERSWIJK - Hij leek onlosmakelijk verbonden aan de Protestantse Gemeente te Winterswijk (PGW) verbonden. Maar Gerrit Hietkamp zat zondag 12 juni voor het laatst achter het orgel van de Jacobskerk. Want hij heeft besloten een punt te zetten achter zijn loopbaan als organist die maar liefst vijftig jaar heeft geduurd.

Tijdens zijn laatste dienst als organist ontving Hietkamp van het hoofdbestuur van de Vereniging van Kerkrentmeesterlijk Beheer in de Protestantse Kerk in Nederland het draaginsigne in goud met briljanten en werd hem een heus afscheidsconcert aangeboden. Dat vindt zondag 26 juni om 16.00 uur in de Jacobskerk plaats. Tijdens dat gratis te bezoeken concert spelen Cor Ardesch, Hayo Boerema, Piet Cnossen en Wim Ruessink werken van Bach, Buxtehude en Mozart. Dat juist deze vier organisten die zondag plaatsnemen achter het orgel van de Jacobskerk, is geen toeval. Want Hietkamp heeft in het verleden met Ardesch en Boerema te maken gehad in hun hoedanigheid als cantororganist, een functie die Ruessink nu voor de PGW vervult. Terwijl Cnossen voor Hietkamp als 'orgelvriend' fungeert. "We kwamen veel bij elkaar op bezoek en gingen daarna orgel spelen'', vertelt Hietkamp. "Ik heb ook veel les van hem gehad.''

Hietkamp heeft besloten bij de PGW te stoppen om dat het orgelspelen in de Jacobskerk en de Zonnebrinkkerk hem steeds zwaarder ging vallen. "In augustus zou ik 51 jaar als organist in de kerk actief zijn geweest'', zo geeft Hietkamp aan. "Maar ik heb besloten te stoppen. Ik word in oktober 74 jaar en het kost me steeds meer moeite. Het neemt me geestelijk enorm in beslag, ik ben er zo mee bezig dat ik geen ruimte meer heb voor andere dingen.''
En het was volgens Hietkamp het goede moment om te stoppen. Want het aantal kerkdiensten is in vergelijking met vroeger drastisch afgenomen. "Vroeger werden hier (Jacobskerk die toen nog van de Hervormde gemeente was, BK) drie diensten gehouden. Dat gold ook voor de Zonnebrinkkerk (toen nog van de Gereformeerde Kerk, BK). En er werd een dienst gehouden in de Balinkes. Maar nu wordt er meestal nog maar een dienst, soms twee, gehouden. De PGW heeft nog drie organisten over, mij hadden ze niet meer zo hard nodig.''

Hietkamp maakte vijftig jaar geleden zijn debuut achter het orgel van de Gereformeerde Kerk van Lichtenvoorde. Het orgel trok hem aan vanwege het veelzijdige karakter van dat instrument. "Ik vond de veelkleurigheid mooi. Je kunt als organist diverse registers combineren en je speelt met handen en voeten'', aldus Hietkamp, die na drie jaar overstapte naar de Gereformeerde Kerk van Winterswijk. Tien jaar later ging hij voor de Hervormde gemeente spelen. Maar nadat die met de Gereformeerde gemeente was samengesmolten tot de PGW, kwam hij toch af en toe weer terecht achter het orgel van de Zonnebrinkkerk. "De Balinkes gebruiken we niet meer als kerk, want we hebben genoeg gebouwen'', aldus Hietkamp.

Hij heeft in die tijd het nodige zien veranderen. De opzet van de diensten bleef in de optiek van Hietkamp min of meer hetzelfde. "De viering is niet veranderd, de liturgie is hetzelfde gebleven. Maar het woordgebruik is heel anders geworden'', aldus Hietkamp die wel de muziek anders heeft zien worden. "Er worden andere liederen dan voorheen gespeeld, het is wat lichter en speelser. Dat vond ik wel prettig, want ik had wat moeite met dat zware. Wat dat betreft, ben ik blij dat er een andere wind is gaan waaien.''
En Hietkamp kreeg te maken met andere muzikanten, daar waar hij voorheen voor wat betreft de muziek tijdens de kerkdiensten het rijk voor zich alleen had. Vooral tijdens de zogeheten KOM-diensten en de Young@Hart-diensten moeten de PGW-organisten het stokje nog wel eens overgeven. "Er wordt nu ook lichte muziek gespeeld, we hebben de band van Johan Groot Nibbelink (PGW-band, BK). Dat was wel even wennen, want je had als organist altijd het alleenrecht. Maar het is bij de PGW goed geregeld. De band en de organist nemen tijdens die diensten ieder een aantal liederen voor hun rekening, waarbij de liederen gespeeld worden zoals bedoeld is. Dus de band speelt geen liederen die oorspronkelijk voor orgel bedoeld zijn en andersom.''

Hietkamp durft niet te zeggen hoeveel diensten hij de afgelopen vijftig jaar heeft begeleid, maar het zijn er heel veel. "In de beginjaren speelde ik elk weekeinde, af en toe deed ik drie diensten. Dat was vooral tijdens vakanties het geval'', aldus Hietkamp, op wie zijn gemeente dus altijd wel een beroep kon doen. Een jaar heeft hij echter een aantal diensten laten schieten. "Twee zussen van mijn vrouw wonen in Canada, daar zijn we drie weken geweest. Toen heeft Cor Ardesch mijn diensten overgenomen. Na die tijd ben ik nooit meer zo lang weggeweest.''
Hietkamp zegt het orgelspelen nog niet helemaal vaarwel, want hij blijft de kerkdiensten van zorgcentrum De Pelkwijk begeleiden. "Ik speel daar op een Johannus-orgel. Die noemen organisten een hometrainer, omdat hij elektronisch is.''