Vanaf een Bankje

Vanaf een bankje

Op een oude vuilnisbelt

Door Bernhard Harfsterkamp

WINTERSWIJK - De hoogste plek van Winterswijk? Ik ben geneigd te zeggen dat dit de kerktoren aan de Markt is. Tegelijkertijd herinner ik me dan meteen dat als ik door het Achterwoold fiets ik op dezelfde hoogte fiets. Voor mijn gevoel is echter de oude vuilnisbelt de hoogste plek. Dat zal komen, omdat je daar de hoogteverschillen beter ervaart dan in 't Woold en omdat je er ver weg kunt kijken. In de verte zie ik zelfs de windmolens naast het Aaltense Goor draaien. Horizonvervuiling? Dat valt wel mee.

Als je vanaf de Bekendelle richting Vreehorstweg fietst zou je die opdoemende bult, waaronder vuil van vele jaren is verborgen, ook horizonvervuiling kunnen noemen. Er zijn twee van die bulten, want het bankje waarop ik zit staat op de oude belt tussen Driemarkweg en Eekelerweg, tegenwoordig ook wel Tafelberg genoemd. Waarom weet ik niet. Het uitzicht is er fraai. Voor me kijk ik uit over het kleinschalige landschap in de richting van Miste. Als ik naar links kijk kan ik de Bekendelle zien liggen en als ik achter me kijk heb ik een prachtig uitzicht over de bomenkronen van de Driemark. Ik waan me dan even een buizerd die even boven de boomkronen van eik en beuk zweeft.

Die vuilnisbelten kan ik daarom wel als een verrijking van het Winterswijkse landschap zien. Een apart landschapstype is het zeker wel. Termen als oud en nieuw ontginningslandschap zijn hier niet van toepassing. Dit is moderne mensenlandschap. Van een generatie die meer grondstoffen verspilde dan iedere generatie ervoor en erna. En die een enorme hoeveelheid afval produceerde. Dankzij deze belten blijft dat nog lang bewaard. De archeologen van de toekomst zullen ons daarvoor dankbaar zijn. Over duizend jaar kunnen zij dan door het laagje voor laagje afgraven van deze vuilnisbelt nagaan hoe belachelijk wij in de 20^ste eeuw bezig zijn geweest.

Hieraan denk ik helemaal niet al te veel als ik boven op die belt zit. Ik merkte al vaak dat het een geliefde plek is voor menige Winterswijker. Honden worden er uitgelaten, er wordt gefietst en gewandeld. Groepjes stormen naar boven om er allerlei merkwaardige bewegingen uit te voeren. Er worden zelfs sportwedstrijden georganiseerd. Hergebruiklandschap mag je het misschien ook wel noemen. Wat het ook is, het is een plek waar de trekvogels worden gevolgd. Hoewel ik nu even op het bankje zit, was ik deze keer gekomen om op het platform achter me plaats te nemen. Daar staan Robert Kwak en Juun Timmerman van de Vogelwerkgroep Zuidoost Achterhoek.

Zij tellen deze morgen vanaf half acht tot tien uur alle trekvogels die overvliegen. Ze zijn streng. De goudvink, de tjiftjaf en de spreeuw die ik hoorde terwijl ik de belt beklom tellen niet mee. Zij zijn ter plekke. Van een trekvogel is pas echt sprake als ze duidelijk verder weg vliegen. Ook het groepje grauwe ganzen dat om het half uur boven de oude vuilnisbelt opduikt wordt niet als trekvogel beschouwd. De Vogelwerkgroep telt al meer dan 40 jaar van juli tot eind december de trekvogels. Dat gebeurt ook al heel lang op een van de belten, want daar heb je een goed overzicht. Afgelopen zaterdag waren Kwak en Timmerman erg druk. Er werden ruim 7500 overvliegende vogels waargenomen. De vink was met bijna 7000 exemplaren verreweg in de meerderheid. Als er daar al zoveel overkwamen in het stukje boven de oude vuilnisbelt, hoeveel vinken zullen er dan over Winterswijk hebben gevlogen? Tienduizenden, schat Kwak in. Dat zijn opmerkelijke getallen, maar hoevelen van ons hebben afgelopen zaterdag in de gaten gehad dat er sprake was van zoveel bedrijvigheid daarboven ons in de lucht?