John van Gelder: 'Mensen hier zijn beter aanspreekbaar, willen dingen regelen'

Politieman voelt zich op zijn plek in Winterswijk

Door Bart Kraan

WINTERSWIJK – Hij heeft de nodige ervaring als politieman, was al gestationeerd in Den Haag, Groningen en Veendam. Nu werkt John van Gelder, nadat hij in 2014 er al even actief was geweest, in Winterswijk, als wijkagent voor het westen van de plaats. En dat bevalt hem prima, hij voelt zich wel op zijn plek in zijn huidige standplaats waar hij samenwerkt met Albert de Graaf.

Natuurlijk krijgt Van Gelder, evenals in zijn vorige standplaatsen, te maken met de minder plezierige kanten van het politiewerk, zoals huiselijk geweld en fietsendiefstallen. En wordt hij geconfronteerd met drugspanden en hennepkwekerijen. "Ook hier krijg je steeds meer te maken met grootstedelijke problematiek", zo geeft Van Gelder aan. "Alleen is de frequentie minder. En je hebt te maken met een ander slag mensen. Ze zijn hier beter aanspreekbaar dan in Groningen en Den Haag, willen dingen regelen en tot oplossingen komen en gaan niet schreeuwen en met dingen gooien. Uitzonderingen daargelaten natuurlijk."

Van Gelder ging 27 jaar geleden bij de politie uit idealisme. "Ik wilde helpen de wereld te verbeteren", aldus de politieman. Hij werd na zijn opleiding meteen in het diepe gegooid, want zijn eerste post was het bureau Jan Hendrikstraat in het centrum van Den Haag. "Het was daar pittig, er was veel geweld omdat het een buurt was met veel prostitutie en een groot aantal mensen van diverse komaf. Waarom ik als nieuweling meteen op zo'n bureau terechtkwam? Omdat ze mensen nodig hadden. In Rotterdam, Den Haag en Amsterdam heeft de politie altijd mensen nodig, want er is altijd leegloop vanwege het zware werk. En mensen willen graag terug naar hun geboortestreek."

Het beviel Van Gelder wel in Den Haag. "Ik zat er aan zee, wilde graag surfen maar kwam nooit verder dan de strandtenten", vertelt hij glimlachend. Maar na zeven jaar had hij het er wel gezien. "Het werk was er eenzijdig, met heel veel geweld. Je kreeg telefoontjes in de trant van: 'Kom je, ik heb mijn vrouw doodgemaakt'. En je hoort ook veel van collega's. Nee, dat was mentaal niet superzwaar. Ik kan wel goed relativeren. En als je met een overlijdensgeval te maken krijgt, gaat het niet om je eigen familie. Maar het belangrijkste was dat ik me ging afvragen of ik wel oud wilde worden in Den Haag. Wilde ik er werken en een relatie en kinderen krijgen? Ik ben een plattelandsjongen (want geboren in Beneden-Leeuwen, BK), wilde een leukere woonplek."

Opmerkelijk genoeg kwam Van Gelder daarna terecht in Groningen, toch niet een plek die wordt gekenmerkt door gemoedelijk plattelandsleven. Maar het beviel hem er prima. Hij vond Groningen een leuke stad. En hij mocht er als politieman andere dingen doen dan in Den Haag, zoals recherchewerk. "Als lid van het recherchebijstandsteam maakte ik deel uit van een schaduwverhoorkoppel dat Willem van Eijck moest verhoren. Hij had vijf prostituees vermoord, waarmee hij een van de eerste Nederlandse massamoordenaars was. Het eerste koppel bestond uit agenten die qua doen en laten heel veel op Van Eijck leken, het tweede koppel bestond uit een vrouw en mij. We dachten dat als hij bij het ene koppel niet zou bekennen, hij dat bij het andere koppel wel zou doen. Hij heeft uiteindelijk bij het eerste koppel bekend." Tevens was Van Gelder, als hoofdagent, in de zogeheten noodhulp actief. "Heb ik mensen moeten arresteren en hen moeten meenemen naar het bureau."

Vervolgens ging Van Gelder aan de slag in Veendam, waar hij, evenals nu in Winterswijk, als wijkagent fungeerde. "Veendam is ook een beetje te vergelijken met Winterswijk. Die plaats ligt ook aan de grens en heeft hetzelfde aantal inwoners'', aldus Van Gelder. "Het werk was daar breder dan alleen de noodhulp. Je had er te maken met drugsoverlast en verkeer. En ik was er tussenpersoon tussen de woningcorporatie, de gemeente, de horeca, de beveiliging en de ondernemers. Want het centrum van Veendam kent veel uitgaansgeweld. Na vier uur 's nachts bleven veel mensen op straat. Dan is het wel goed dat iedereen weet wie wat moet doen. Uitgaansgeweld is niet een zaak van alleen de politie, dat moet de politie tegengaan in samenwerking met anderen."

Na ruim zeven jaar in Veendam te hebben gewerkt, lokte de liefde in de vorm van zijn huidige vrouw hem naar het oosten. Hij kwam haar, een Aaltense, op wintersport tegen waarna het koppel besloot samen verder te gaan. Van Gelder verkocht zijn huis en verkaste naar de Achterhoek, waar hij echter geen nieuwe baan kon vinden. "Er was geen ruimte, hier heb je ook maar een klein korps'', vertelt Van Gelder die noodgedwongen in Veendam moest blijven werken. Dat betekende 's morgens een lange autorit naar Veendam en 's avonds een evenzo lange rit terug naar Aalten. "Ik reed 420 kilometer per dag, in de drie jaar dat ik op en neer ben gereisd, heb ik 184.000 kilometer gereden. Dat was behoorlijk vermoeiend, soms zette ik de auto aan de kant om even te slapen."

Tenslotte kon hij middels een ruil toch aan de slag in de Achterhoek. Hij begon in als wijkagent in Winterswijk en ging toen een jaartje aan de slag in Lichtenvoorde omdat Albert de Graaf zich toen ging bezighouden met het maken van een plan tegen fietsendiefstal. Nadat Henk Kleijn Winkel met pensioen was gegaan, solliciteerde Van Gelder op diens functie als wijkagent voor Winterswijk-west waar hij samenwerkt met De Graaf. En die functie bevalt hem vanwege het over het algemeen rustige karakter van de mensen met wie hij te maken krijgt en de wat geringere omvang van de problemen dus uitstekend. Bovendien is de samenwerking met andere instanties prima. "Het overleg met het sociaal team van De Post gaat uitstekend. Zaken op sociaal vlak kunnen we prima bij hen kwijt. En de buurtbemiddelaars van Humanitas, gedreven vrijwilligers, boeken goede resultaten, ze hebben het buurtbemiddelingswerk van de politie overgenomen en doen dat uitstekend.''

Wat Van Gelder betreft, blijft hij nog wel even in de Achterhoek. Hij en zijn vrouw wonen in een oude boerderij in het buitengebied, waar het hen uitstekend bevalt. Of hij lang op zijn huidige post blijft, is echter nog maar de vraag. "We moeten rouleren, anders word je te eigen met de mensen met wie je te maken hebt. Maar dat rouleren duurt nog wel een aantal jaren. Dus ik werk nog wel even in Winterswijk-west."