Concert 'Oud Winterswijk' neemt bezoeker mee door geschiedenis Winterswijk

WINTERSWIJK - Een mix van muziek, beelden in de vorm van foto's en filmpjes en verhalen, waarbij in eerste instantie de geschiedenis van Winterswijk tot 1945 voorbijkomt en vervolgens thema's als het volksfeest, de natuur en de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog de revue passeren. Daaruit bestaat het concert Oud Winterswijk dat het 70-koppige harmonieorkest van muziekvereniging Excelsior onder leiding van dirigent Henk-Jan Heijnen zondag 20 en dinsdag 22 december in theater De Storm geeft.

Door Bart Kraan

Daarmee gaat een hartenwens van Heijnen in vervulling. Want hij liep al een tijdje rond met het idee om een theaterconcert waarbij de geschiedenis van Winterswijk middels verhalen en beelden zou worden behandeld, te organiseren. Maar sinds hij vorig jaar jaar de overstap van de Koninklijke Winterswijksche Orkest Vereeniging (KWOV) naar Excelsior maakte, heeft zijn voornemen concrete vormen aangenomen.

Hartenwens Heijnen in vervulling

"Excelsior wil graag aan zo'n concert meewerken'', aldus Heijnen, wiens vereniging zich voor wat betreft het op poten zetten van een combinatie van muziek, tekst en beelden in goed gezelschap bevindt. Want het Metropole Orkest en Het Gelders Orkest gingen de Winterswijkse muziekvereniging voor, terwijl Heijnen wijst naar de natuurdocumentaires Frozen Planet, Blue Planet en Planet Earth van de bekende Britse bioloog en televisiemaker David Attenborough, werken die eveneens een mix van orkestmuziek, beelden en commentaar vormen.

Oudwinterswijk.nl
Voor zijn idee zocht Heijnen de samenwerking met Hans Tenbergen. Tenbergen is de man achter de website www.oudwinterswijk.nl, die een groot aantal onderwerpen uit de geschiedenis van Winterswijk behandelt en waarop oude foto's te zien zijn, hij verzorgt ook de inhoud van de verhalen die tijdens het concert voorbij komen. "Ik volg de site via facebook en ken Hans ook van andere dingen'', vertelt Heijnen. "Bijvoorbeeld van het lied 'Langs de toren van de Jacob' dat hij naar aanleiding van het 125-jarig bestaan van de Vereeniging Volksfeest in 2013 op de muziek van 'Ons Dorp' van Wim Sonneveld heeft geschreven. Dat lied heeft Ronald Douglas gezongen tijdens de nieuwjaarsreceptie van de KWOV, daarbij waren ook veel mensen van de Vereeniging Volksfeest aanwezig.''

Visuele aspect
Heijnen en Tenbergen gingen voor wat betreft het visuele aspect in zee met André te Hennepe. Hij heeft namens het Winterswijks Muziek Theater diverse producties, waaronder die in De Steengroeve, in beeld gebracht en is dus volgens Heijnen en Tenbergen bij uitstek geschikt om bij de muziek en verhalen passende foto's en filmpjes te vinden. Tenbergen zette eerst de te behandelen geschiedkundige onderwerpen en thema's op een rijtje, legde die toen voor aan Heijnen die er de muziek bij zocht, waarna het duo hun keuze aan Te Hennepe voorlegde. Die zorgde voor de bijpassende beelden en hij tekent ook voor de montage en, tijdens de concerten, de projectie van de beelden.

Aldus ontstond een concert waarvan het eerste deel ingaat op de geschiedenis van Winterswijk tot 1945. "We beginnen in 1100 als Winterswijk voor het eerst in documenten wordt genoemd en behandelen dan onderwerpen als de Franse Revolutie, met daarbij freule Van Dorth (die op 22 november 1799 door de Franse bezetter wegens verraad werd geëxecuteerd, BK), de spoorwegen, de textiel en Winterswijk in de Tweede Wereldoorlog.''

Luchtige aanpak
Laatstgenoemd onderwerp komt volgens Heijnen en Tenbergen niet alleen op serieuze maar ook op luchtige wijze aan de orde. Zo komt het speciaal voor de site door Anton Olthof geschreven verhaal voorbij. In dat epistel beschrijft Olthof zijn belevenissen als kwajongen tijdens de oorlog in geuren en kleuren. Hij gaat onder meer in op de manier waarop hij aan brood kwam. "Als de vrachtwagen van Hannink brood naar de Duitsers had gebracht, stuurde hij zijn gehandicapte broertje Arnold naar hen toe'', vertelt Tenbergen. "Dat vonden ze gezellig. Terwijl Arnold de Duitsers bezighield, kon Anton brood stelen. En vlak nadat Winterswijk bevrijd was, probeerde hij van de Tommies (Britse soldaten, BK) thee te stelen. Toen werd hij in de kraag gevat, maar kreeg hij toch wat thee mee.'' Tijdens het eerste deel worden de verhalen en beelden op een groot scherm vertoond terwijl Excelsior bijpassende muziek speelt. Zo klinkt tijdens de behandeling van de Franse Revolutie de Ouverture 1812 van de Russische componist Pjotr Iijitsj Tsjaikovsky, komt The Great Locomotive Chase van Robert W. Smith voorbij als het gaat over de spoorwegen en speelt Excelsior muziek uit de televisieserie De Fabriek uit 1981 als het over de textielindustrie.

Jeroen Brittijn
Na de pauze ligt de nadruk op thema's als de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog, schilders zoals Pieter Mondriaan, Louis Nijhuis, Hendrik ter Haar en Marius van Dugteren, het volksfeest, natuur, toerisme en Excelsior. Ook dan komen weer door Te Hennepe gekozen foto's en filmpjes voorbij, maar neemt presentator Jeroen Brittijn de begeleidende tekst voor zijn rekening. "Dat gedeelte is wat luchtiger, vandaar dat we daarvoor hebben gekozen voor een presentator'', verklaart Tenbergen. Ook dan is Excelsior te horen. Zo wordt bij het item over de natuur 'Morgenstimmung' van de Noorse componist Edvard Grieg gespeeld. "In het tweede deel is de muziek dus willekeurig, op gevoel, gekozen'', aldus Heijnen.

Twee voorstellingen
Hij en Tenbergen hopen op twee uitverkochte voorstellingen. "We kunnen twee keer 600 mensen kwijt'', aldus Heijnen. "En die hopen we door deze bijzondere samenwerking tussen Excelsior en www.oudwinterswijk.nl binnen te krijgen.''
Het concert Oud Winterswijk begint zondag 20 december om 14.30 en op dinsdag 22 december om 20.15 uur. Kaarten zijn in de voorverkoop verkrijgbaar bij theater De Storm, Han Kolkman Fotografie aan de Ratumsestraat en Oonk Speciaalzaak aan de Misterstraat.